G. Santayana (1863-1952) zei eens: "Those who do not learn from the past are doomed to repeat it". En zo is het ook met een moestuin. Elk seizoen doe je ervaring op en leer je weer nieuwe dingen. Daarom leek het me een goed idee om mijn aantekeningen met jullie te delen.
Les 1: Erwten en duiven gaan niet samen
Duiven vinden erwten schijnbaar heel erg lekker, dus zijn ze aangevreten. Dit jaar geen erwtenoogst voor mij. Volgend jaar dus zeker een net erover spannen.
|
| De erwten hier nog zonder net en veilig in de grond |
Les 2: Kromkommers zijn een musthave
Komkommer planten in de moestuin. Dit jaar heb ik ze kant-en-klaar gekregen van een tuinbuurman (hij had overschot) en dat was eigenlijk de trigger voor mij:
'Ik moét volgend jaar ook komkommers in mijn tuin!'
Dan heb je vanaf medio juni heerlijk verse komkommers of '
kromkommers'. Beter dan die waterbommen uit de supermarkt.
 |
| Komkommers uit de moestuin |
Les 3: Radijs overkill en wortelschaarste
Eén rijtje met radijs is meer dan voldoende voor mij. Dit jaar had ik drie rijen en ik heb gemerkt dat dat teveel is voor mij. Daarbij heb ik altijd last van ondergrondse vraat. Ik weet niet goed wat het is, maar het lijkt op wortelvlieg, maar het zouden ook muizen kunnen zijn. Anyway: minder radijs voor mij.
 |
| Goed kijken dan zie je in de verte opkomende radijs :-) |
En wat je dan van het een teveel hebt, dat heb dan van het ander weer te weinig. Meer rijtjes met wortel zaaien bijvoorbeeld. Daarvan had ik nu 1 rijtje staan en dat mogen er volgend seizoen best 3 of 4 worden.
 |
| Slechts 1 rijtje wortelen |
Les 4: Het zwarte gat met bonen
Meer bonen in hetzelfde plantgat zaaien. Bijvoorbeeld minimaal vijf in plaats van drie. Dat geeft een wat vollere struik en je weet zeker dat er voldoende kiemen.
 |
| Opkomende stambonen (sperziebonen) |
Les 5: Zaaibedden terug van weggeweest
Pompoen, boerenkool, andijvie en spruiten heb ik op een zaaibed gezaaid. Vorig jaar had ik het voorgezaaid en daarna overgepot. Alles bij elkaar genomen was dat nogal wat werk. Voortaan zaai ik deze groenten gewoon op een zaaibedje van ongeveer 1m x 1m.
Les 6: Spitten is vloeken in de permacultuurkerk
Spitten met een spade ipv spitvork, zou behoud ik op mijn zanderige grond toch een mooie kluit die ik beter kan omscheppen. Met de spitvork wordt het - bij mij in ieder geval op zandgrond - te los/mul.
Uiteraard zijn er voor- en tegenstanders van spitten. Ik spit zo weinig mogelijk en probeer de bodemstructuur zoveel als kan met rust te laten. Lees ook mijn column daarover
'Gedogen is het nieuwe schoffelen'.
 |
| wel of niet spitten |
Les 7: Voorzaaien pastinaak is zó 2014
Pastinaken heb ik voorgezaaid, maar die wilde niet goed kiemen. In de volle grond lukte dat wel heel erg goed. Voortaan zaai ik pastinaak dus direct in de volle grond.
 |
| Pastinaak in vol ornaat |
Les 8: Less is more bij spinazie
Ik had nu de spinazie lekker dik gezaaid, maar daardoor komen de bladeren niet goed tot ontwikkeling. Dus de spinazie voortaan (nog) dunner zaaien.
'Lazy is my second name', dus moet ik proberen om het volgend seizoen de rijtjes zo goed mogelijk onkruidvrij te houden. Dit maakt het oogsten een stuk makkelijker en scheelt een boel uitzoekwerk op het aanrecht.
 |
| Lekker groene spinazie |
Les 9: Tomaten en 'kill your darlings'
Het is alom bekend en toch ben ik erin getuind. Ik kon geen afscheid nemen van mijn zaailingen, dus heb ik ze eigenlijk allemaal in de volle grond gezet.
Dat leidde ertoe dat mijn tomaten veel te dicht op elkaar stonden. Dus volgend seizoen minder tomatenplanten verspenen en de tomaten verder uit elkaar planten.
En als ik dan toch bezig ben, meteen even elke plant van een stevige paal/stok voorzien. Scheelt later in het seizoen weer werk.
 |
| De tomatenplanten erg dicht op elkaar |
Les 10: Minder patatten poten
Deze les is een simpele: gewoon minder aardappels poten. Ik had dit seizoen 5 rijen met vroege aardappels (1,5 kg pootaardappelen Frieslanders) en 5 rijen met late aardappels (1,5 kg pootaardappelen Michelle). Een rij is ongeveer 6 meter.
Achteraf gezien is dat teveel. Het resulteerde bij mij in ongeveer 80 kg aardappelen!
 |
| Piepers gelegd/gepoot |
Van de oogst dit jaar heb ik de kleintjes bewaard in de koelkast (donker en koel). Dat zijn mooie 'potertjes' - zoals dat heet - voor volgend jaar.
De late aardappelen moet ik pas zetten rond Koningsdag (aldus een ervaren tuinbuurman) en niet rond eind maart, dan heb je ze te vroeg en kun je ze niet goed overhouden in de winter.
 |
| De late aardappels al helemaal verkleurd in juni |
Jouw moestuin-lessen: leuk om van je te horen!
Dit waren mijn moestuin-lessen van afgelopen seizoen. Heb jij ook iets geleerd dit seizoen, of ga je volgend seizoen echt iets anders doen? Heb je nog goede tips? Ik ben heel benieuwd, dus laat vooral even een reactie achter bij dit bericht!
De uitsmijter
Ik had bonen gezaaid bij stokken en die dingen waren met geen stok omhoog te krijgen. Bij nadere inspectie op het zakje bleken het
stam-bonen te zijn. Beetje dom natuurlijk, maar ik ben gelukkig niet de enige die deze vergissing maakt :-)