Tips voor de Moestuin in Januari

De moestuin in januari is vooral een moestuin in ruste. Het weer kan guur zijn, de grond nog bevroren en de planten in diepe rust. Maar d'r is natuurlijk altijd wel wat te doen. Oja en iets met sterke drank. Lees dus snel verder en kom alles te weten over de moestuin in januari.

Januari in een notendop

Januari. Een nieuw jaar, een frisse start en het begin van een geheel nieuw moestuin-seizoen. Vol goede moed en goede voornemens starten we het nieuwe jaar en leren we van onze lessen van vorig moestuinseizoen.

Deze maand is genoemd naar de Romeinse god Janus die altijd werd afgebeeld met twee hoofden. Met het ene hoofd keek hij naar het oude jaar en met het andere hoofd naar het nieuwe jaar. Hij waakte over de poort naar het nieuwe jaar. Een echte poortwachter dus. Wist je dat januari op dezelfde dag van de week begint als oktober en eindigt op dezelfde dag in de week als februari (behalve in schrikkeljaren)?

Januari. Sneeuw. Kou. Brrr. (meestal dan) 

Regel voldoende sterke drank

Zorg ervoor dat je op de 20e januari iets leuks gaat doen. Of dat je een grote fles sterke drank in huis hebt.

Waarom?

De 20e januari is traditioneel gezien de dag waarop we ons het meest ellendig voelen van het hele jaar. Immers de feestdagen zijn achter de rug, de eerste goede voornemens zijn gesneuveld, de zomervakantie is nog mijlenver weg en het weer kan bijzonder slecht zijn. Een schrale troost: het is gelukkig maar een dag!

Vroeger waren ze zo gek nog niet

In januari is het vaak echt van dat 'binnenweer'. Althans zo noem ik het. En zo kwam het dat ik op een druilerige dag een heel interessant moestuinboek tegenkwam via Google books . Het heet 'De Burgerlijke Moestuin' en stamt uit 1871. Een boek vol wetenswaardigheden over tuinieren in de 19e eeuw (linkje hier). Heerlijk om door te snuffelen en erachter te komen dat ze vroeger zo gek nog niet waren.

Het burgerlijke moestuinboek

In dit boek met als ondertitel 'beknopt overzicht der cultuur van al de in eenen gewonen tuin te teelen groenselplanten' staat onder andere het volgende over tuinieren in januari:

Het tijdstip dezer bewerkingen hangt vooral af van de luchtgesteldheid. De inlichtingen welke hier kunnen gegeven worden, mogen dus niet als beslissend aanzien worden; doch zij zullen als richtsnoer dienen om het werk des te beter te verdeelen.
Meestal is in deze maand het zaaien onmogelijk. Nogtans kan met somtijds op eene zonnige standplaats Platte Boonen zaaien, die men tegen de dolmuizen en de vorst moet vrijwaren. Bij zacht weder kan men Erwten, Pastenaken, Ajuin, Peterselie, Kervel en Selderij zaaien.
Indien het weder zulks toelaat, kan men in lichten grond, op eene gunstige standplaats, de groene Bindsalade in october gezaaid, uitplanten; tusschen de reien zaait men vroege Wortelen en Prei. Indien met plantsoen van Koolen heeft, vertafelt met hetzelve, om het te beletten door te schieten.

Met andere woorden: pin me d'r niet op vast, want het weer bepaalt in januari alles. Zelf zaai ik nog niks in januari. De grond is vaak nog erg vochtig of zelfs bevroren. Een prima moment om een tuinplan te maken voor komend seizoen (lees hier hoe je dat doet). Voor zaaien is écht nog tijd genoeg!

Composthoop keren

In januari kun je de composthoop keren, maar beter is het om nog even te wachten. Veel dieren houden hun winterslaap in of om de composthoop. Denk bijvoorbeeld aan padden, muizen, egels en meer. Daarom is het beter om de composthoop pas in februari of zelfs maart te keren. Door te keren komt er weer lucht in de compost en krijgen niet verteerde stukken de kans om nog verder te composteren. De compost die klaar is, kan mooi worden verspreid over de zaaibedden. Daarna kun je hem onderwerken of inharken.

Lees hier nog eens terug hoe het ook alweer zat met de composthoop en composteren.

Hekwerk op de moestuin

Zaai niet in januari

Zo. Dat is maar even gezegd. In januari is de bodemtemperatuur zodanig laag dat er eigenlijk weinig tot niks in kan ontkiemen. Ook de lengte van de dagen werkt niet echt mee.

Als je toch niet te houden bent, dan zou je eventueel wat binnen kunnen voorzaaien (bijvoorbeeld pepertjes). De kans is groot dat je zaailingen te vroeg groot zijn en nog niet naar buiten kunnen in verband met kans op nachtvorst. Lastig dilemma dus.

Mijn vuistregel is daarom: wacht in ieder geval met zaaien tot in februari en geniet in januari nog even van de rust. Die komt de rest van het seizoen namelijk niet meer terug ;-)

Wat zegt men over het weer in januari

Het gaat te ver om hier de Enkhuijzer almanak te citeren. Enerzijds omdat ik hem niet heb en anderzijds omdat velen van mijn generatie hem niet meer kennen. Toch kun je aan de hand van enkele weerspreuken best wel wat zeggen over het weer in februari en of het een goed of matig oogstjaar gaat worden.

Het weer in januari

Kortweg moet in januari het ijs op de ramen staan. Als dat niet het geval is en het is mooi weer met hoge temperaturen, dan wordt het niet veel dit jaar. Dat u het maar vast weet.

Alvast vooruit kijken?

Een goede voorbereiding is het halve werk. Dus wil je alvast weten wat je in februari en maart kunt doen in de moestuin of in je volkstuin? Check dan deze berichten over de moestuin in februari en over moestuin in maart.

Jouw moestuin: leuk om te horen!

Dit is wat je zoal kan doen in de moestuin in januari. Hoe gaat het bij jou in de moestuin in januari? Heb je nog een goede tip of een aanvulling? Ik ben reuze benieuwd, dus laat vooral een reactie achter!