Zó maak je een Moestuinplan

Het najaar is hét ideale moment om eens na te denken over je moestuinplan van volgend jaar. Wat wil je planten, wat wil je eten komend seizoen? Wat ging afgelopen seizoen goed of juist helemaal niet? Het zit nu nog allemaal vers in je geheugen. En hoe leg je eigenlijk een moestuin aan?

Een moestuin beginnen

Heb je nog geen moestuin, maar wil wel beginnen met een moestuin? Check dan hier het Mega Moestuin stappenplan. Stap voor stap leg ik uit hoe je met een moestuin kunt beginnen en waar je op moet letten. Heb je al een moestuin en wil je deze zo goed mogelijk indelen met behulp van een moestuinplan? Lees dan vooral verder.

Moestuin indelen

Heb je een kleine moestuin, weinig tijd of geen ervaring? Ook dan kan een moestuinplan handig zijn. Zelf heb ik een moestuin van ruim 200 m2. Serieuze business, dus tijd voor een moestuinplan. Mijn ervaring is dat het erg handig is om in je moestuin een hoofdpad te maken van minimaal 60 cm breed.

Met deze breedte kan je er makkelijk overheen met een kruiwagen. Dat zijn twee grindtegels naast elkaar, of als je erover beschikt, van die grote jongens (60x30). Dan ben je lekker snel klaar, maar denk wel aan je rug.

Je kunt ook een pad van houtsnippers maken met wat anti-worteldoek eronder. Dat staat wel meteen wat natuurlijker, maar anti-worteldoek is niet natuurlijk. Het meest natuurlijke is gewoon een mooi graspad met her en der wat wilde bloemen er tussen.

Aan dat hoofdpad maak je - om de paar meter - enkele zijpaden zodat je overal goed bij kan met schoffelen. Deze hoeven niet zo breed te zijn, maar je moet comfortabel kunnen staan. Laten we zeggen drie voeten (of klompen) in de breedte naast elkaar.

Een goede plek voor een composthoop

Een composthoop mag echt niet ontbreken in je moestuin. Je kunt er makkelijk je groen- en snoeiafval op kwijt en het levert je mooi compost op die je weer kunt gebruiken voor bodemverbetering.

Let er op dat de composthoop of compostbak op een schaduwrijke plek uit de wind ligt. Bijvoorbeeld onder een boom of tegen een heg. Er zijn boeken die zeggen dat een composthoop bepaalde afmetingen moet hebben. Zelf ben ik daar niet zo van en zie ik wel hoe groot dat ie wordt. Bij mij resulteert dat in een composthoop van ongeveer 1 meter diep en 2 meter breed.

Meer weten over hoe je zelf compost maakt? Lees hier alles over composteren.

Zaaibedden haaks op looppad

De volgende stap in het plan is in het indelen van de zaaibedden. Het handigste is om deze loodrecht op je looppad te maken. Zo kan je er lekker makkelijk bij en trap de grond niet teveel in elkaar. Daar blijf ie lekker luchtig van en dat is weer goed voor de ontwikkeling van de wortels van planten. Ze hoeven in luchtige grond minder moeite te doen om diep door te dringen in de grond en zo bij water en voedingsstoffen te komen.

De groenten kiezen en indelen

Als je deze indeling hebt staan, dan komt het moment om na te denken over de groenten die je wilt gaan telen (het leukste!). Let op dat sommige groenten zoals aardappels en pompoen nogal wat ruimte vragen, dus als je moestuin niet zo groot is kan je die beter even overslaan.

Wees flexibel met je moestuinplan. Afhankelijk van bijvoorbeeld het weer of seizoensinvloeden kan het nog wel eens veranderen.

Wisselteelt of vruchtwisseling in de moestuin

Wisselteelt oftewel vruchtwisseling houdt in dat je ervoor zorgt dat de groentesoort die dit jaar op een plek groeit, het volgende jaar op een andere plek wordt geteeld. Als je elk jaar dezelfde groente op dezelfde plek zet, dan geef je bepaalde ziektes en plagen de kans om zich sterk te ontwikkelen. Ze kunnen dan elk jaar grotere schade aan richten aan je gewassen. Daarom is het verstandig om op je groentebedden wisselende groenten te telen. Meer daarover en ook een simpel schema voor wisselteelt vind je in deze post.

Zo kun je bijvoorbeeld een zesjarig schema hanteren zoals hierboven is weergegeven. Hiermee zorg je ervoor dat je groenten voldoende afwisselt. De volgende hoofdgroepen kun je onderscheiden:

1.  Koolgewassen (kruisbloemigen): zoals bloemkool, rode kool, radijs, witte kool,  broccoli, Chinese kool

2.  Bladgewassen: zoals diverse spinazie, slasoorten, warmoes, postelein

3.  Vruchtgewassen (komkommerachtigen): zoals pompoen, komkommer, augurk, courgette

4.  Wortelgewassen (schermbloemigen): zoals rode biet, ui,  knolvenkel, winterwortel, pastinaak

5.  Aardappelen (nachtschadeachtigen), maar ook tomaat (zet deze twee niet naast elkaar)

6. Peulgewassen (vlinderbloemigen): zoals erwten en bonen.

Volgend seizoen schuift alles één plek op. Dus 2 gaat naar 1, 3 gaat naar 2 etc.

Combinatieteelt

Er zijn planten die elkaar versterken als je ze naast elkaar zet. In het Engels heet dat Companion planting (zie plaatje). In deze post lees je alles over combinatieteelt en vind je een heel handig overzicht van companion planting!

Het is geen absolute must om dat schema te volgen, maar het kan je bijvoorbeeld wel helpen bij het voorkomen van ziekten en plagen. Door bijvoorbeeld bieslook (uiengeur) naast wortels te planten, zorg je dat de wortelvlieg wegblijft (raakt daardoor in de war van de geur).

Ruimte voor vaste planten

Naast de groentebedden heb ik ook een aantal vaste bedden gemaakt voor o.a. Aardbeien, Rabarber, kleinfruit zoals Bessen, Bramen en Frambozen en natuurlijk kruiden zoals Rozemarijn, Oregano en Thijm. Ik gebruik deze bedden ook voor het kweken van bloemen zoals Dahlia's, Asters, Ridderspoor etc.

Komt tijd, komt raad

Tip: volg het wisselteeltschema niet té strak. Het is namelijk heel lastig om bij het inrichten van een nieuwe moestuin meteen te weten waar je je vaste planten wilt (bijv. Rabarber, bessenstruiken, aardbeienveldje, kruiden en bloemen).

Zorg er wel voor dat groenten niet twee jaar op dezelfde plek staan. Je wilt ervaren hoe de grond zich door het jaar heen ontwikkelt en wat een handige en praktische indeling voor je moestuin is. Dat is toch een beetje uitvogelen in de praktijk.

Een kleine moestuin of weinig tijd?

Check het Mega Moestuin Stappenplan en begin dan lekker makkelijk, dus bonen mogen niet ontbreken. Je hebt ze in allerlei varianten, maar ze doen het eigenlijk altijd wel goed en ze zijn ook nog eens super lekker en voedzaam. Voor de zoetigheid een paar aardbeienplanten en een rijtje wortelen en natuurlijk wat aardappels. Er gaat niks boven een verse aardappel.

Tot slot de gaatjes opvullen met kruiden zoals Munt (voor in je Mojito of thee), Rozemarijn (voor bij de aardappels), Thijm, Bieslook en Oregano.

Bestellijst voor de makkelijke, kleine en snelle moestuin: bonen, wortels, raijds, (paar) aardappelen, aardbeien, munt, rozemarijn, tijm, bieslook en oregano

Tip: Maak je moestuinplan in Excel

Zo kan je hem elk jaar heel gemakkelijk opnieuw gebruiken en wordt het een eitje om de wisselteelt of vruchtwisseling in je moestuin bij te houden. Een hele handige instructie daarvoor vind je in deze post.

Plannen maar

Het is niet moeilijk en je hoeft er niet voor gestudeerd te hebben. Dus.......aan de slag! (of morgen, of wanneer je tijd hebt ;-)

Volg de aanwijzingen op de zakjes zaad en vergeet bovenal niet om te genieten van je moestuin.

Verder lezen over moestuinieren?

Meer lezen over moestuinieren? Er zijn veel boeken over het verbouwen van je eigen groente en fruit. Daarom heb ik de meest aanbevelenswaardige boeken over moestuinieren voor je op een rijtje gezet:

Jouw Moestuinplan: leuk om van je te horen

Dit is een aanzet om jen eigen moestuinplan voor de moestuin te maken. Heb jij al eens een moestuinplan gemaakt en hoe heb je dat aangepakt? Heb je nog goede tips of aanvullingen? Ik ben heel benieuwd, dus laat vooral even een reactie achter bij dit bericht. Leuk om van je te horen!